در این نوشتار تفسیر «مدارک التنزیل و حقایق التأویل» تألیف ابو البرکات نسفی - در دو بخش - مورد بررسی قرار گرفته است: • در بخش نخست - قبل از پرداختن به اصل موضوع - کلیاتی راجع به اصطلاحات زیر بیان شده است: ? «تفسیر» : علمی است راجع به پرده برداری از ابهامات موجود در الفاظ یا جمله های قرآن جهت بیان مراد و مقصود خداوند (یعنی بیان مفاد استعمالی آیات قرآن) به شکل نوشتاری یا گفتمان، همراه با ذکر دلی...

چکیدهسید رضی(ره)، از فرزندان امام موسی کاظم(ع) در سال 359 هجری در بغداد مرکز خلافت بنی‌عباس تولد یافت. این دانشمند فرزانه در عمر کوتاه ولی پربرکتش دارای آثار بسیاری همچون تالیف نهج‌البلاغه و نیز «حقایق التأویل فی‌ متشابه التّنزیل» بوده که از تفاسیر مهم شیعه در قرن چهارم است. این نوشتار در ابتدا به بیان شاخصه‌های کلی کتاب اخیر پرداخته، آنگاه ضمن معرفی اجمالی شیوه‌ی تفسیری قرآن به قرآن، کارب...

تفسیر بیضاوی یا انوار التنزیل و اسرار التأویل، یکی از تفاسیر مختصر، مفید و بسیار مشهور قرن هشتم ق. است. این تفسیر که به اتفاق آرای اهل نظر، در میان تفاسیر کم حجم قرآن کریم از همه محققانه تر است، سال های سال به عنوان یکی از کتاب های درسی مجامع دینی مطرح بوده است. گزیده گویی، اجتناب از بحث های استطرادی، دقت فراوان در تبیین مباحث، از ویژگی های این تفسیر است. در طبقه بندی تفاسیر اهل سنت، تفسیر بیضا...

بررسى روش تفسیرى سیّد رضى در حقائق التأویل فى متشابه التنزیل است. سید رضى (359-406 ه . ق.( از ادبا و مفسّران قرن چهارم است. نویسنده، تصویرى از چشم‌انداز سیاسى، مذهبى و علمى قرن چهارم ارائه داده و به بررسى ساختارى حقائق التأویل پرداخته و یادآور گردیده که از تفسیر وى، فقط جزء پنجم آنکه به تفسیر آیات سوره آل عمران و برخى از آیات سوره نساء اختصاص دارد، موجود است. سپس به دیدگاه سیّد رضى درباره محکم و م...

تأویل یکی از مفاهیم بنیادین دینی است و فهم درست آن دانشی ویژه می­طلبد. این نوشته بر آن است تا با استفاده از حدیث «أنت تقاتل علی التأویل کما قاتلت علی التنزیل» ضمن تبیین حدیث و مسائل آن، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، و با استناد به خود احادیث و دیدگاه­های شارحان حدیث، به تبیین یکی از ابعاد تأویل بپردازد. این خبر که در منابع زیاد حدیثی شیعه و سنّی آمده، در بر دارندۀ یکی از فضائل امام علی است و ...

تأویل یکی از مفاهیم بنیادین دینی است و فهم درست آن دانشی ویژه می­طلبد. این نوشته بر آن است تا با استفاده از حدیث «أنت تقاتل علی التأویل کما قاتلت علی التنزیل» ضمن تبیین حدیث و مسائل آن، با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، و با استناد به خود احادیث و دیدگاه­های شارحان حدیث، به تبیین یکی از ابعاد تأویل بپردازد. این خبر که در منابع زیاد حدیثی شیعه و سنّی آمده، در بر دارندۀ یکی از فضائل امام علی است و ...